Και ένα παράδειγμα για το πως το ελληνικό κεφάλαιο κερδίζει από την κρίση (και αντίθετα με όσα υποστηρίζει η κυρίαρχη ιδεολογία):
Παγκόσμια ναυτιλία: Ο Δίας νικά τον ΒότανΤου Σέρτζο ΜπολόνιαΤο ελληνικό κεφάλαιο ξεφτιλίζει το γερμανικό: μοιάζει με ανέκδοτο, αλλά δεν είναι. Ανέκδοτο είναι ότι η κυρία Μέρκελ, η τόσο αυστηρή, κάποιες φορές, με τα κράτη-«χαραμοφάηδες», που ξοδεύουν και γλεντάνε ενώ η οικονομία τους κατρακυλά και παράγει εκατομμύρια άνεργους, θα όφειλε σήμερα να επιδείξει την ίδια, αν όχι μεγαλύτερη, αυστηρότητα μπροστά στους δικούς της «χαραμοφάηδες».
Μιλάμε φυσικά για τη ναυτιλία, για τα καράβια. Τι σχέση έχει η Γερμανία με την Ελλάδα; Ας αρχίσουμε από την δεύτερη. Είναι πασίγνωστο ότι η ναυτιλία είναι ο μοναδικός τομέας στον οποίο η Ελλάδα κυριαρχεί παγκοσμίως. Οι έλληνες εφοπλιστές είναι θρυλικοί, ιδίως για την ικανότητά τους να μην πληρώνουν φόρους. Ενώ εκατομμύρια έλληνες σφίγγουν το ζωνάρι οι εφοπλιστές, τον περασμένο Δεκέμβρη, γιόρτασαν τα κέρδη τους σε ένα πάρτι με χίλιους καλεσμένους, σε ένα μεγάλο ξενοδοχείο του Λονδίνου. Η παραδοσιακή τους ειδίκευση είναι τα πετρελαιοφόρα αλλά, εδώ και καιρό, έχουν επεκταθεί και σε άλλους τομείς, όπως τα bulk carrier, τα κοντέινερ, τα Ro Ro. Είδαν το χάρο με τα μάτια τους πριν από λίγο καιρό, με την κρίση του 2007/2008 αλλά, σε αντίθεση με άλλες φορές, ο Σωτήρας δεν ήλθε με τη μορφή του έλληνα φορολογούμενου, αλλά φορώντας τα πολύ πιο ακριβά ενδύματα του κινέζικου νομίσματος.
Έγραφε η Telegraph στις 13 Αυγούστου 2012: «Οι ελληνικές εταιρίες κάνουν παιχνίδι με τις κινέζικες τράπεζες. Ο πρωθυπουργός Wen Jiabao έδωσε εντολή προ διετίας να εκταμιευθούν δάνεια αξίας 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων στους έλληνες εφοπλιστές». Αυτή η λεπτομέρεια κρύβεται πίσω από την παραχώρηση του λιμανιού του Πειραιά στους κινέζους, μετά από απεργίες και αντιδράσεις των ελλήνων λιμενεργατών που είχαν διαρκέσει πάνω από ένα χρόνο.
Η Κίνα είναι κοντά –ή, μάλλον, είναι μεσογειακή χώρα… Αλλά τι συμφέρον έχουν οι κινέζοι να ριζώσουν στη Μεσόγειο και να κατακτήσουν μια σεβαστή θέση στον τομέα του εφοπλισμού; Τώρα πια η Κίνα είναι μια αποικιοκρατική δύναμη, ελέγχει αχανείς εκτάσεις στην Αφρική, όμως η ναυτιλία της δεν βρίσκεται στο ύψος των περιστάσεων. Η μεγάλη κρατική ναυτιλιακή εταιρία Coscon είναι μια από τις πέντε-έξι ισχυρότερες στον κόσμο στη μεταφορά κοντέινερ, αλλά έχει χάσει πολλά λεφτά. Η βιομηχανία του εφοπλισμού βρίσκεται στα χέρια των ευρωπαίων, τόσο η ιδιοκτησία των πλοίων, όσο και τα εξειδικευμένα οικονομικά του shipping. Η Νορβηγία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Δανία είναι οι κυρίαρχοι του εφοπλισμού, η Νορβηγία και η Ελλάδα στους τομείς του «oil and gas», του «dry bulk» και στα «off shore», η Γερμανία και η Δανία στα κοντέινερ. Οι κινέζοι, αν θέλουν μια θέση στον ήλιο, πρέπει να επεκταθούν στην Ευρώπη και η στρατηγική κίνηση της συμμαχίας με τους έλληνες μπορεί να αποβεί νικηφόρος. Γιατί, όμως;
Η Γερμανία είναι η μεγαλύτερη κάτοχος παγκοσμίως πλοίων τύπου «full container», αλλά είναι κι αυτή στην οποία επενδύονται τα περισσότερα χρήματα στο συγκεκριμένο τομέα, διαμέσω διαφόρων εξειδικευμένων τραπεζών, με κυρίαρχη την HSH Nordbank, ιδιοκτησίας της πόλης-κράτους του Αμβούργου και του κρατιδίου του Σλέβινγκ Χόλστάιν, με σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση η πρώτη, με συμμαχική κυβέρνηση σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων το δεύτερο. Οι 12 μεγαλύτερες γερμανικές τράπεζες είχαν, στα μέσα του 2012, ένα άνοιγμα 129,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων στον τομέα του εφοπλισμού.
Μια οικονομική φουρτούνα Εδώ όμως συμβαίνει κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει έναν κατακλυσμό παρόμοιο με αυτόν των παραγώγων το 2008. Τα πλοία που μεταφέρουν κοντέινερ, ως αποτέλεσμα της παγκοσμιοποίησης, μεταφέρουν τα προϊόντα από την Κίνα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ και τα ημιεπεξεργασμένα αγαθά, τα αυτοκίνητα κι άλλα βιομηχανικά προϊόντα από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ στην Κίνα και την Άπω Ανατολή. 20 εταιρίες ελέγχουν αυτή την κολοσσιαία μεταφορά, με πρώτη την δανέζικη Maersk, δεύτερη την MSC, με έδρα τη Γενεύη αλλά, που στην πραγματικότητα, είναι από το Σορρέντο της Ιταλίας, τρίτη την γαλλο-λιβανεζο-τούρκικη Cma Cgm. Ακολουθούν οι κινέζοι της Coscon και της Evergreen, οι γερμανοί της Hapag Lloyd κτλ.
Όλες αυτές οι εταιρίες έχουν χάσει τεράστια ποσά εξαιτίας της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, και κυρίως της κρίσης της Ευρωζώνης (η διαδρομή Άπω Ανατολή – Ευρώπη ήταν η πιο προσοδοφόρα). Έχασαν ιδίως από δικά τους σφάλματα, αφού είχαν παραγγείλει πλοία σε ναυπηγεία σε βαθμό πολύ πιο μεγάλο από τη ζήτηση, η υπερπροσφορά έριξε τις τιμές των ναύλων, τα καινούργια πλοία ήταν ολοένα και μεγαλύτερα. Αποτέλεσμα όλων αυτών: τεράστια χρέη, και πολλές εταιρίες που δεν έχουν πια κεφάλαιο ούτε για να αποπληρώσουν τους τόκους των δανείων τους. Αλλά αυτό που είναι ακόμα χειρότερο: η αξία των πλοίων συνεχώς μειώνεται, με τον ίδιο ρυθμό που συνέβαινε το 2008 με την αξία των ακινήτων. Ένα νέο πλοίο 4500 Teu κόστιζε, στα τέλη του 2011, 53 εκατομμύρια δολάρια, κι ένα χρόνο μετά θα μπορούσε κάποιος να το αγοράσει με μόλις 14 εκατομμύρια.
Οι τράπεζες είδαν την αξία των υποθηκών που είχαν ως εγγύηση από τους πελάτες που δεν μπορούν να πληρώσουν τα δάνειά τους να κατρακυλούν –ιδίως των λεγόμενων «non operating ship owners», κάτι στο οποίο ειδικεύονται οι γερμανοί και, κυρίως, οι αμβουργέζοι: εταιρίες που αγοράζουν πλοία από τα ναυπηγεία και τα νοικιάζουν στις ναυτιλιακές εταιρίες μονίμως ή ανά ταξίδι. Αυτές οι εταιρίες έχουν τεράστια οικονομικά προβλήματα, ζητούν βοήθεια από το κράτος ή τα κλειστά funds που αρπάζουν τις καταθέσεις και τις επενδύουν στον εφοπλισμό –άλλη μια γερμανική πατέντα, η οποία υποβοηθήθηκε από την ευνοϊκότατη φορολογία. Παρόλα αυτά χρεοκοπούν (πάνω από 250 εταιρίες, μόνο το 2012). Ηθικό δίδαγμα: στον εφοπλισμό συμβαίνει κάτι παρόμοιο με αυτό που έγινε το 2008 στον τομέα των ακινήτων. Και στο κέντρο του τσουνάμι βρίσκεται η Γερμανία.
Οι απελπισμένοι γερμανοί ξεπουλάνε Και ιδού πού εμφανίζεται η Ελλάδα –και πίσω απ’ αυτήν η Κίνα. Οι γερμανοί, απελπισμένοι, ξεπουλούν τα πλοία τους σε εξευτελιστικές τιμές και οι έλληνες τα αγοράζουν με κινέζικα λεφτά. Γίνεται λόγος για τα δύο τρίτα του γερμανικού στόλου, που δεν έχει λεφτά ούτε καν για να κινηθεί, για την προμήθεια καυσίμων (από μόνα τους τα καύσιμα αποτελούν το 50% των λειτουργικών εξόδων).
Να λοιπόν γιατί αυτή τη φορά ο Δίας κέρδισε τον Βόταν.
Μετάφραση: Πέτρος-Ιωσήφ Στανγκανέλλης
http://rednotebook.gr/details.php?id=8593