1821:Πρόκριτοι,προεστοί,δημογέροντες,καραβοκύρηδες και λοιποί ευκατάστατοι (πρώτο μέρος)
Από πολλούς έχει λεχθεί και γραφεί ότι η Επανάσταση του 1821 δεν ήταν εθνική αλλά προτίστως,αν όχι εξολοκληρου,κοινωνική,ότι μόνο ο λαός πολέμησε,ότι οι κοινοτικοί άρχοντες (κοτζαμπάσηδες,προεστοί,πρόκριτοι,δημογέροντες),οι αρχιερείς (για αυτούς θα γίνει αναφορά σε άλλη δημοσίευση) και γενικά οι πλούσιοι,ήταν κατά της Επανάστασης και ουσιαστικά συμμετείχαν σε αυτή υπό πίεση,''χαρτζιλικώνοντας'' τους επαναστάτες,χωρίς να βάλουν το χέρι τους στη φωτιά.
Όσον αφορά τον συγκεκριμένο ισχυρισμό,δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί ότι υπήρχαν κοινοτικοί άρχοντες και πλούσιοι που όχι μόνο δεν συμμετείχαν στον Αγώνα για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού αλλά και συντάχθηκαν με τους Τούρκους.Τέτοιοι ήταν ο Αγραφιώτης Τσολάκογλου,ο Πελοποννήσιος Κούγιας και άλλοι λιγότερο γνωστοί ενώ υπάρχει και η περίπτωση των Υδραίων αρχόντων,οι οποίοι αναγκάστηκαν να συμμετάσχουν στην Επανάσταση μετά την κατάλυση της εξουσίας τους από τον Αντώνη Οικονόμου,τον οποίο στη συνέχεια δολοφόνησαν.
Επομένως και για την αποφυγή παρεξηγήσεων,με τα ανωτέρω γραφόμενα,γίνεται κατανοητό ότι η συγκεκριμένη ανάρτηση δεν είναι κάποιου είδους ''απολογία της αντίδρασης''.Αναγνωρίζεται πως υπήρχαν περιπτώσεις απροθυμίας για συμμετοχή στον Αγώνα από πλευράς ατόμων που είχαν οικονομική και κοινωνική επιφάνεια στα πλαίσια της Τουρκοκρατίας ενώ υπήρχαν και περιπτώσεις ατόμων που με τη στάση τους έδειξαν ότι τους ενδιέφερε περισσότερο η προσωπική τους ανάδειξη από την απελευθέρωση του υπόδουλου γένους (Μαυροκορδάτος,Κωλέττης,Κωστάκης Καρατζάς κ.λ.π.),το σημαντικό όμως είναι πως επρόκειτο για μια μερίδα και όχι το σύνολο,πράγμα το οποίο αρκετοί προσκείμενοι στην Αριστερά ιστορικοί ή άτομα που καταπιάστηκαν με τη ιστορία (Κορδάτος,Βουρνάς,Σκαρίμπας και πολλοί άλλοι) αποκρύπτουν.Μάλιστα δεν είναι τυχαίο ότι τα έργα αυτών των συγγραφέων αποτελούν τα κύρια όπλα του οπλοστασίου όλων όσων επιθυμούν να κλονίσουν και να υποβαθμίσουν τον εθνικό χαρακτήρα της Επανάστασης του 1821.
Ο παρακάτω κατάλογος καθως και αυτοί που θα ακολουθήσουν (θεώρησα προτιμότερο να χωρίσω σε ενότητες την μελέτη μου ώστε να γίνει ευκολότερη η ανάγνωσή της) αποτελούνται από ονόματα προκρίτων,προεστών,δημογερόντων,καραβοκύρηδων,προυχόντων και λοιπών ευκατάστατων ανθρώπων που προσέφεραν στην Επανάσταση του 1821 είτε δίνοντας ολόκληρες περιουσίες,είτε προσφέροντας πολύτιμες υπηρεσίες,είτε δίνοντας ακόμη και την ζωή τους στο πεδίο της μάχης.
*Η κύρια πηγή της έρευνας ήταν η ''Σύγχρονος Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη''.Όπου η πηγή είναι διαφορετική,αυτή αναφέρεται.Η σειρά των ονομάτων είναι τυχαία.
1)oικογένεια Μαυρομιχάλη(Λιμένι Μάνης):Πέραν του γνωστότερου εκπροσώπου της οικογένειας,Πετρόμπεη,διακρίθηκαν τα αδέλφια του Κυριακούλης (σκοτώθηκε το 1822 στη Σπλάντζα Θεσπρωτίας),Τζανής ή Κατζής και Κωνσταντίνος,οι γιοι του Αναστάσιος,Γιωργάκης,Ηλίας (σκοτώθηκε το 1822 στα Στύρα Ευβοίας) και Γιάννης (σκοτώθηκε το 1825 στο Νεόκαστρο),ο ανηψιός του Ηλίας Κατζάκος και ο ξάδερφός του Πιέρρος Βο'ι'δής (σκοτώθηκε στο Μανιάκι πολεμώντας στο πλευρό του Παπαφλέσσα). (17ος,σελ 230-232)
2)οικογένεια Βελή:Aπό το Κεράσοβο Ευρυτανίας.α)Κώστας:προεπαναστατικά ήταν αρματολός στην υπηρεσία του Αλή Πασά και αργότερα είχε διοριστεί από αυτόν ως βοεβοδάς στη Θεσσαλία.Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία έφυγε κρυφά από τη Θεσσαλία και επέστρεψε στην πατρίδα του όπου κατά τον Μάιο του 1821 κάλεσε τους συντοπίτες του σε επανάσταση.Συνελήφθη το ίδιο έτος από τους Τούρκους στη Φωτιάνα Ρεντίνας έπειτα από προδοσία του φιλότουρκου πρόκριτου Τσολάκογλου και εκτελέστηκε μετά από φρικτά βασανιστήρια.β)Γιώργος:γιος του Κώστα,διαδέχτηκε τον πατέρα του στην αρχηγία του ενόπλου σώματός του και πολέμησε σε αρκετές μάχες.Οι Τούρκοι δήμευσαν τα κτήματα της οικογένειας στην Άρτα.(5ος,σελ 99-100)
3)Σταύρος Βλάχος:Αθηναίος δημογέροντας,συμμετείχε ενεργά στην άμυνα της Ακρόπολης.(5ος,σελ332)
4)Δημήτριος Βογιατζόγλου:από την Χερσόνησο Κρήτης.Προεπαναστατικά δραστηριοποιείτο ως έμπορος στη Σμύρνη.Εκεί κατηχήθηκε στην Φιλική Εταιρεία και έγινε ένας από τους σημαντικότερους αποστόλους της με πλούσιο έργο σε Χίο,Τσεσμέ και Έφεσο.Παρακίνησε πολλούς Κρητικούς που είχαν εγκατασταθεί στα παράλια της Ιωνίας να γυρίσουν στη μεγαλόνησο ώστε να συμβάλλουν στην Επανάσταση ενώ μετέφερε με δικά του έξοδα ενόπλους από την Μικρά Ασία και τη Σάμο στην Κρήτη.Μετά την αποτυχία της Επανάστασης στην Κρήτη κατέφυγε το 1830 στην ελεύθερη Ελλάδα.(5ος,σελ 351)
5)Θεοδόσης Μαθάς:από τη Σαντορίνη.Πρόκριτος,πρωτοστάτησε στη συγκρότηση ντόπιων ναυτικών σωμάτων και καταπολέμησε την αντεπαναστατική στάση των Καθολικών του νησιού.(17ος,σελ17)
6)οικογένεια Παππά:από την Δόβιστα Σερρών.Σημαντικότερο μέλος της,ο Εμμανουήλ.Τραπεζίτης και μεγαλέμπορος με καταστήματα σε Βιέννη και Κων/πολη,ηγήθηκε της Επανάστασης στην Χαλκιδική.Μετά την αποτυχία του κινήματος στη Χαλκιδική κατέφυγε στην Ύδρα όπου και πέθανε από την θλίψη του και τις κακουχίες.Στην επανάσταση συμμετείχαν επίσης και οι γιοί του Αθανάσιος,Αναστάσιος,Ιωάννης και Νικόλαος.Από αυτούς,με εξαίρεση τον Αναστάσιο,όλοι σκοτώθηκαν σε μάχες με τους Τούρκους.(Αποστόλου Ε. Βακαλόπουλου:''Εμμανουήλ Παπάς-Αρχηγός και υπερασπιστής της Μακεδονίας,Η ιστορία και το αρχείο της οικογένειάς του'',ΙΜΧΑ,Θεσσαλονίκη 1981)
7)Ηλίας Μάνεσης:Πελοποννήσιος εγκατεστημένος στην Οδησσό.Έμπορος και Φιλικός από το 1818,περιέθαλπτε τους πρόσφυγες που έφταναν στην Οδησσό από την Κων/πολη.(17ος,σελ 106)
Γρηγόριος Μαρασλής:έμπορος στην Οδησσό.Περιέθαλπτε τους Έλληνες προσφυγες που κατέφευγαν στην πόλη ενώ ανέλαβε και την ταφή της σορού του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε'.(17ος,σελ 143)
9)οικογένεια Μαρινάκη:Από την νήσο Κάσο.α)Εμμανουήλ:καραβοκύρης και έμπορος στην Αίγυπτο,μέλος της Φιλικής Εταιρείας,προσέφερε στην Επανάσταση διάφορα ποσά καθώς και την γαλιότα του.Πέθανε φτωχός το 1836 στο Ναύπλιο.β)Ιωάννης:αδελφός του προηγούμενου,σκοτώθηκε το 1825 στο Νεόκαστρο.(17ος,σελ 161)
10)Παναγιώτης Μαυρομμάτης-Βουζουναράς:πλοιοκτήτης από το Γύθειο.Σκοτώθηκε στη μάχη της Βέργας πολεμώντας εναντίον των Αιγυπτίων.(17ος,σελ 233)
11)οικογένεια Κουμπάρη:Έμποροι από την Κωνσταντινούπολη.α)Κυριάκος:φυγάδευσε με δικά του πλοία αρκετούς Έλληνες στην Οδησσό,αξιοποιώντας την προσωπική του φιλία με τον Καρά Αλή.Μετά αναγκάστηκε να καταφύγει και ο ίδιος στην Οδησσό αφήνωντας πίσω την περιουσία του. β)Σταμάτιος:αδελφός του προηγούμενου,περιέθαλπτε στην Οδησσό τους πρόσφυγες που φυγάδευε ο αδελφός του.(15ος,σελ 107)
12)Μαντώ Μαυρογένους:κόρη του μεγαλεμπόρου Νικολάου Μαυρογένη και εγγονή του δραγουμάνου Νικολάου Μαυρογένη.Γεννήθηκε στην Τεργέστη.Κατά την επανάσταση,με έδρα την Μύκονο,εξόπλισε με δικές της δαπάνες αρχικά δύο πολεμικά πλοία και στην συνέχεια στρατιωτικό σώμα,συμμετέχοντας σε αρκετές μάχες.Πέθανς φτωχή το 1840 στην Πάρο.(17ος,σελ 227)
13)οικογένεια Μαργαρίτη:από το Μαργαρίτι Θεσπρωτίας.α)Φίλιππος:μεγαλέμπορος εγκατεστημένος στη Σμύρνη,εισήγαγε την βιομηχανία ερυθρώ νημάτων.Μέλος της Φιλικής Εταιρείας,διέθεσε μέρος της περιουσίας του καθώς και αρκετά ιδιόκτητα πλοία στον Αγώνα.Με το ξέσπασμα της Επανάστασης αγκάστηκε να καταφύγει στην Ιταλία. β)Δημήτρης:γιος του προηγούμενου,πολέμησε σε Χίο,Ερεσό και Τσαγγλί.(17ος,σελ 147)
14)οικογένεια Μακρυσεγκούνα:πρόκριτοι από το Αιτωλικό.α)Αναγνώστης:προσέφερε πολλά στην οργάνωση επαναστατικών σωμάτων. β)Παναγιώτης:σκοτώθηκε κατά την δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου στο οχυρό Φρανκλίνου.(17ος,σελ 70)
15)Αναγνώστης Μανουσογιαννάκης:από την Ίμπρο Σφακίων.Γόνος εύπορης οικογένειας.Μέλος της Φιλικής Εταιρείας και ηγετικό στέλεχος της Επανάστασης στην περιοχή των Σφακίων.Μέχρι τον θάνατο του το 1881,συμμετείχε σε όλους του μετέπειτα αγώνες των Κρητικών για απελευθέρωση.(17ος,σελ 120)
*(τέλος πρώτου μέρους)
http://themataistorias.pblogs.gr/2010/0 ... ipoi-.html