Ενημερώση κάθε 15 δευτερόλεπτα
Η κυβέρνηση παραβιάζει το Σύνταγμα και θέλει να ιδρύσει ιδιωτικά πανεπιστήμια:
1) Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια θα οδηγήσουν στην επιβολή διδάκτρων στα δημόσια, πάνω στο υπόστρωμα της εξωφρενικής κρατικής υποχρηματοδότησης και υπό το πρόσχημα του υπό ίσοις όροις ανταγωνισμού. Ήδη, με αυτό το επιχείρημα, ο κοσμήτορας της Νομικής του ΑΠΘ διεκδικεί το «δικαίωμά» του να επιβάλλει δίδακτρα [1], στην ουσία να εκδιώξει όσους δεν έχουν να πληρώσουν. Έτσι συμβαίνει στις ΗΠΑ και οι φτωχοί συνήθως σπουδάζουν στα Community Colleges ενώ οι πλούσιοι στα Harvard, για να πουλάνε μετά αριστεία και αξιοκρατία στους πλεμπαίους. Αυτά είναι τα στοιχεία [2] και κάποιοι συνάδελφοι από το Harvard, αν θέλουν να είναι με τον Γαλιλαίο και όχι με την Ιερά Εξέταση, θα πρέπει όχι μόνον να μπορούν να λύνουν εξισώσεις αλλά και να υπερβούν το σύστημα που τους ανέδειξε, αντί να λένε ψέματα και μισές αλήθειες στον ελληνικό λαό [3].
2) Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια θα οδηγήσουν στην υποβάθμιση του επιπέδου σπουδών των δημοσίων πανεπιστημίων με σκοπό την δημιουργία φτηνού ευέλικτου εργατικού δυναμικού. Η ακαδημαϊκή και επαγγελματική ισοτίμηση με τα τριετή Bachelor (όπως διακηρύχθηκε από την ΕΕ στην Bologna το 1999 αλλά μπλοκαρίστηκε από τις κινητοποιήσεις στην Ελλάδα) θα αποτελέσει μοχλό πίεσης για την μείωση της διάρκειας σπουδών στα δημόσια πανεπιστήμια, για παραγωγή αποφοίτων με λιγότερη γνώση που θα εντάσσονται στην παραγωγή με χειρότερους όρους. Σχηματικά: «Αν μπορώ να γίνω μηχανικός σε 3 χρόνια όπως λέει το ιδιωτικό μαγαζί, γιατί να πάω στο πενταετές;», θα πει ο πελάτης. «Αν το ιδιωτικό μαγαζί μπορεί και βγάζει μηχανικούς σε 3 χρόνια, γιατί να σας πληρώνω εσάς για πενταετή πτυχία;», θα πει ο Υπουργός στα πανεπιστήμια.
3) Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια θα αποσυνδέσουν το πτυχίο από τα επαγγελματικά δικαιώματα. Αυτό γίνεται π.χ. στην Αγγλία όπου μόνον ένα κλάσμα των αποφοίτων εγγράφεται στο αντίστοιχο ΤΕΕ και μπορεί να υπογράφει δουλειές – και αυτός είναι και ο λόγος που, με εξαίρεση μια χούφτα κορυφαία πανεπιστήμια, τα υπόλοιπα μπορούν και πουλάνε πτυχία σχεδόν ανεξέλεγκτα, με αστείες εξετάσεις όπου «απαγορεύεται» να απορρίψεις μεγάλο ποσοστό των φοιτητών. Ο πελάτης έχει πάντα δίκιο, εξάλλου.
Είναι προπαγανδιστικό ψέμα της κυβέρνησης ότι μαζικά θα έρθουν σημαντικά ξένα πανεπιστήμια να ιδρύσουν ισότιμα με αυτά παραρτήματα στην Ελλάδα. Είναι γελοίο το υπουργείο να παρουσιάζει τις από χρόνια υπάρχουσες συνεργασίες ως καινοτομία, να συγχέονται σκόπιμα τα «παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων» με τυπικές και αυτονόητες συνεργασίες ή τα κοινά πτυχία να παρουσιάζονται ως η ανακάλυψη του τροχού (η σχολή ΠΜ έχει κοινό πτυχίο με την ENPC του Παρισιού εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια – άνευ διδάκτρων). Ούτε το Harvard, ούτε το Berkeley, ούτε το ΜΙΤ, ούτε η Οξφόρδη (με καθηγητές των οποίων ούτως ή άλλως συνεργάζονται πολλοί συνάδελφοι από το ΕΜΠ, παρά τα εμπόδια του υπουργείου) έχει συμφέρον να ανοίξει Campus στην Ελλάδα και να απονέμει κανονικά πτυχία. Κοινά πτυχία υπάρχουν, ερευνητικά κέντρα, μικρά ή μεγάλα, επίσημα ή λιγότερο επίσημα, ενδεχομένως να ανοίξουν, Harvard στα Πετράλωνα όχι – και δεν είμαστε χαχόλοι, το βλέπουμε.
Το ΕΤΗ της Ζυρίχης (που προπαγανδιστικά αναφέρεται στις κυβερνητικές εφημερίδες [4]), στο οποίο συμβαίνει να εργάζομαι και το οποίο ήδη συνεργάζεται με το ΕΜΠ [5,6, μεταξύ πάρα πολλών άλλων] έχει ένα και μοναδικό ερευνητικό κέντρο εκτός Ελβετίας: Στην Σιγκαπούρη [7] η οποία είναι η «Ελβετία των αναδυόμενων αγορών της Ασίας» με κατά κεφαλήν ΑΕΠ 3.5 φορές μεγαλύτερο της Ελλάδας και βρίσκεται στο μαλακό υπογάστριο της ανερχόμενης Κίνας. Παρόλα αυτά, δεν παρέχει προπτυχιακές σπουδές, δεν είναι ούτε αυτόνομο πανεπιστήμιο ούτε παράρτημα, είναι ερευνητικό κέντρο. Παραρτήματα μεγάλων αμερικάνικων πανεπιστημίων όντως υπάρχουν στα ΗΑΕ με μισθούς της τάξης του μισού εκατομμυρίου από πετροδολάρια. Η Ελλάδα δεν είναι και δεν θα γίνει ούτε Σιγκαπούρη ούτε ΗΑΕ.
Για λόγους πληρότητας αναφέρω ότι μοναδική εξαίρεση μπορεί να αποτελέσει κάποια αρχαιολογική σχολή για προφανείς λόγους – αλλά αυτό δεν είναι καινούργιο: π.χ. Η Αμερικάνικη Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα υπάρχει από το 1881 [8] και η Βρετανική Σχολή Αθηνών από το 1886 [9] – δύο μόνο από τα 17 ξένα αρχαιολογικά ινστιτούτα που λειτουργούν στην Ελλάδα, 140 χρόνια προ της φανφάρας Κεραμέως – Πιερρακάκη που παρουσιάζεται ως χάντρες στους ιθαγενείς για να διευκολύνει την έλευση των University of Trexa Gyreve.
Η Ελλάδα παρόλο που είναι μια χώρα-ξαπλώστρα εξαρτημένη από τον ιμπεριαλισμό, παρά τον μεταπρατικό χαρακτήρα του ελληνικού καπιταλισμού και προς απογοήτευση της κυβερνητικής μονταζέρας, έχει καταφέρει να έχει εν γένει υψηλού επιπέδου πανεπιστήμια (ΟΚ, όχι όλα), πολύ υψηλότερου επιπέδου από την ελληνική βιομηχανία. Πάει πολύ να τολμάει να μας νουθετεί ο ΣΕΒ. Είδα πολλούς απόφοιτους του ΕΜΠ να καταλήγουν στην Google, στην NASA, στο ΜΙΤ και στο Berkeley, αλλά δεν είδα κανέναν απόφοιτο του Caltech να πάει να δουλέψει στους Έλληνες εισαγωγείς ανταλλακτικών που εμφανίζονται ως «αυτοκινητοβιομηχανία» και με τους οποίους η προηγούμενη πρυτανεία του ΕΜΠ σύναψε μνημόνιο συνεργασίας. Αυτήν ακριβώς την αντίφαση των υψηλού επιπέδου πανεπιστημίων με την χαμηλού επιπέδου βιομηχανία θα άρει ο πιθηκισμός του αμερικάνικου συστήματος των ιδιωτικών πανεπιστημίων και η παραπέρα εισαγωγή των νόμων της αγοράς, όχι, όμως, αναβαθμίζοντας την ελληνική βιομηχανία, αλλά υποβαθμίζοντας τα πανεπιστήμια. Αν εφαρμόσουμε τις βλαχοαμερικανιές της Κυβέρνησης που θέλει άμεση σύνδεση με την αγορά, με βάση την βιομηχανία μας δεν μάς αντιστοιχεί ένα από τα πολύ λίγα Harvard των ΗΠΑ, αλλά μερικά από τα χιλιάδες El Cerrito Community college – και ένα μεγάλο ΙΕΚ σεφ-γκαρσονιών-«μπαρίστα». Δουλειά μας πρέπει να είναι το αντίθετο: Με σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης να συγκρουστούμε με ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΕΕ που αποβιομηχάνισαν την χώρα μας και να αντιστοιχίσουμε την παραγωγή και τα πανεπιστήμια στις λαϊκές ανάγκες.
Και οι «40,000 Έλληνες που σπουδάζουν στο εξωτερικό»; Δεν ξεκαθαρίζει η κυβέρνηση σε ποιους αναφέρεται. Αν αναφέρεται σε όσους πήγαν για μεταπτυχιακά με σκοπό να κάτσουν έξω και να βρουν δουλειά, αυτό δεν λύνεται με ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα, αλλά με ανάπτυξη της βιομηχανίας, άρα με σύγκρουση με την ΕΕ που μας θέλει χώρα υπηρεσιών και τουρισμού. Αν η κυβέρνηση αναφέρεται σε όσους φεύγουν λόγω θέσπισης Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, ας την καταργήσει. Τέλος, αν αναφέρεται σε γόνους, όπως ο Πρωθυπουργός, που παρόλα τα φροντιστήρια, τα ιδιαίτερα και τα ιδιωτικά σχολεία, δεν πέτυχαν στις πανελλήνιες, αλλά θέλουν, οι πονηροί, να προσπεράσουν την ουρά και να γίνουν γιατροί, μηχανικοί και δικηγόροι, ας σκεφτούν μήπως γίνουν ψυκτικοί στο Περιστέρι – δεν θα χάσει η βενετιά βελόνι.
Κατά τη γνώμη μου, δεν είναι «καθήκον της αριστεράς» όπως είδα κάπου γραμμένο, αλλά ΟΛΩΝ μας, φοιτητών, καθηγητών, εργαζομένων να διεκδικήσουμε Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση [10] με κάθε πρόσφορο μέσο και με αιχμές:
Α) Την υπεράσπιση του άρθρου 16, του δικαιώματος της νεολαίας να σπουδάζει ΔΩΡΕΑΝ, ανεξαρτήτως κοινωνικής καταγωγής και να παίρνει ενιαία πτυχία με αξία, πενταετούς ή και εξαετούς διάρκειας, μοναδική τυπική και ουσιαστική προϋπόθεση για πρόσβαση στο επάγγελμα. Την κατάργηση των μεταπτυχιακών τύπου μάστερ και την ενσωμάτωσή τους στο πτυχίο.
Β) Την γενναία αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης (μέσω του τακτικού προϋπολογισμού) για υποδομές, φοιτητική μέριμνα, έρευνα, μισθούς και προσλήψεις ΔΕΠ.
Γ) Το δικαίωμα του ελληνικού λαού να έχει πανεπιστήμια που θα υπηρετούν ελεύθερα και μακριά από καταναγκασμούς την έρευνα και την επιστήμη στο πλαίσιο που έθεσε ο Μπρεχτ στη ζωή του Γαλιλαίου («μοναδικός σκοπός της επιστήμης είναι ν' αλαφρώσει το μόχθο της ανθρώπινης ύπαρξης»).
Μπορούμε; Ναι, μπορούμε: Το 2006-2007 (με ΝΔ στο 45%) προσπάθησαν ξανά να αναθεωρήσουν το άρθρο 16 και υπέστησαν πανωλεθρία μετά από μαζικές φοιτητικές συνελεύσεις, κινητοποιήσεις και καταλήψεις τις οποίες στήριξε η συντριπτική πλειοψηφία των φοιτητών, η ΠΟΣΔΕΠ (με άλλους, τότε, συσχετισμούς στο προεδρείο της) καθώς και ευρύτερα λαϊκά στρώματα. Αν το 2006-2007 δεν είχαμε κινητοποιηθεί, οι τωρινοί φοιτητές θα πλήρωναν δίδακτρα και δεν θα τους προσφέρονταν πενταετείς συνεκτικές σπουδές. Επομένως:
Θα νικήσουμε. Πάλι.
Μιχάλης Βασιλείου
Επίκουρος Καθηγητής ΕΤΗ Ζυρίχης, Επικεφαλής Έδρας Σεισμικού Σχεδιασμού και Ανάλυσης
Εκλεγμένος Επίκουρος Καθηγητής και υπό διορισμό στην σχολή ΠΜ του ΕΜΠ
[1] https://www.youtube.com/watch?v=3Ck-fzZDs3w&t=99s
[2] https://www.nytimes.com/interactive/pro ... university
[3] https://www.kathimerini.gr/society/562533925/
[4] Πρωτοσέλιδο Απογευματινής, 24.12.2023 http://tinyurl.com/mr3udup8
[5] Reggiani Manzo, N., Vassiliou, M. F., Mouzakis, H., & Badogiannis, E. (2022). Shaking table tests of a resilient bridge system with precast reinforced concrete columns equipped with springs. Earthquake Engineering & Structural Dynamics, 51(1), 213-239.
[6] Lachanas, C. G., Vamvatsikos, D., & Vassiliou, M. F. (2022). The influence of the vertical component of ground motion on the probabilistic treatment of the rocking response of free‐standing blocks. Earthquake Engineering & Structural Dynamics, 51(8), 1874-1894.
[7] https://sec.ethz.ch/About.html
[8] http://tinyurl.com/5n76aty7
[9] http://tinyurl.com/2zk5u8ux
[10] https://www.rizospastis.gr/story.do?id=750926