Δίαβάζοντας το post του Painter θυμήθηκα ένα άρθρο του Β.Ζιώγα που είχα διαβάσει στη Χορογραφία, την εφημερίδα του χορευτικού τομέα του Πολυτεχνείου, το οποίο και παραθέτω καθώς πιστεύω ότι είναι πολύ ενδιαφέρον:
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
Νεανικές προσδοκίες και η πραγματικότητα των Τεχνικών εταιρειών
Κατά τη διάρκεια των σπουδών στο Πολυτεχνείο είθισται, από το καθηγητικό και οικογενειακό
περίγυρο, να καλλιεργούνται στους φοιτητές Πολιτικούς Μηχανικούς υψηλές προσδοκίες σχετικά
με το επαγγελματικό τους μέλλον, την δυνατότητα κοινωνικής ανέλιξης και οικονομικής
αποκατάστασης. Στις επόμενες γραμμές θα προσπαθήσουμε, με βάση την ολιγοετή εργασιακή
εμπειρία μου σε Τεχνικές-Κατασκευαστικές Εταιρίες, να δούμε κατά πόσον αυτές οι νεανικές
ιδεοληψίες επαληθεύονται στον συγκεκριμένο επαγγελματικό χώρο.
Προσδοκία Νο1
Ο Μηχανικός, ως επιστήμονας, με πολυετείς, δύσκολες σπουδές, θα αναλαμβάνει στον
επαγγελματικό του χώρο εργασίες επιστημονικής φύσεως, που απαιτούν υψηλής στάθμης
πνευματική εργασία, όπως περίπλοκους στατικούς υπολογισμούς, ευρηματικές ιδέες οργάνωσης
εργοταξίων, πρωτοποριακές μελέτες κ.α .
Η πραγματικότητα των μεγάλων έργων είναι ότι ο νέος Πολιτικός Μηχανικός συνήθως
αναλώνεται, το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, σε τετριμμένες εργασίες όπως προμετρήσεις -
επιμετρήσεις εργασιών, αναζήτηση προσφορών, κοστολογήσεις, παραγγελίες υλικών, κυνήγημα
των εργατών για κράνη και μέτρα ασφαλείας, καθημερινή συμπλήρωση των ημερολογίων έργου
και της ανιαρής χαρτούρας του ποιοτικού ελέγχου, τήρηση αρχείου αποθήκης, πόσα
μεροκάμματα και ένσημα έγιναν κ.α. Σχεδόν ποτέ στην καρριέρα του ο μηχανικός έργου δεν θα
κληθεί να κάνει στατικούς υπολογισμούς ή μελέτες, ούτε και τις πιο απλές.
Προσδοκία Νο2
Το επάγγελμα του του Μηχανικού είναι συνυφασμένο με την εφαρμοσμένη έρευνα. Η
σύλληψη, εφαρμογή και υλοποίηση πρωτότυπων ιδεών οφείλουν να βρίσκονται στον πυρήνα
του τρόπου σκέψης και δράσης του μηχανικού.
Η λέξη έρευνα στις ελληνικές τεχνικές εταιρείες είναι παντελώς άγνωστη, καθώς καμμία εξ
αυτών δεν διατηρεί ερευνητικό τμήμα. Γενικά αυτό που ζητά η ελληνική αγορά είναι η υψηλή
παραγωγικότητα, δηλαδή η ταχύτατη και επιτυχής, επαναληπτική διεκπεραίωση μεγάλου
αριθμού απλών, καθημερινών διαδικασιών, στις οποίες η πρωτοτυπία δεν έχει θέση. Όσο για τις
έξυπνες και ευρηματικές ιδέες, όταν αυτές προέρχονται από τα χαμηλόβαθμα στελέχη συνήθως
απορρίπτονται ως ουτοπικές. Όταν όμως προέρχονται από διευθυντές, προϊσταμένους και
εργοδότες τότε όλοι τις βρίσκουν ιδιοφυείς και καταπληκτικές. Γι’ αυτό αν ποτέ έχετε κάποια
τέτοια σύλληψη και θέλετε να την προωθήσετε, κάντε την διπλωματικά να φανεί ότι δεν είναι
δική σας, αλλά του αφεντικού.
Προσδοκία Νο3
Κατά τη διάρκεια της δουλειάς του ο Μηχανικός θα χρησιμοποιεί εξελιγμένα υπολογιστικά μέσα
και προγράμματα
Στις Τεχνικές εταιρείες ένα Word και ένα Excel και λίγες γνώσεις AutoCad (όχι 3D ή τίποτε άλλο
εξεζητημένο) είναι σε γενικές γραμμές υπεραρκετά. Άλλα προγράμματα,
προγραμματισμού, σχεδιαστικά, στατικά, κοστολογήσεων κλπ βοηθάνε αλλά δεν είναι γενικά
απαραίτητα ή προαπαιτούμενα. Στην πραγματικότητα ο χειρισμός τέτοιων προγραμμάτων
θεωρείται στις εταιρείες δευτερεύουσα εργασία, κάτι σαν γραμματειακή δουλειά ας πούμε, και
εκτιμάται-αμείβεται αντιστοίχως.
Προσδοκία Νο4
Στις Τεχνικές εταιρείες, με δεδομένο ότι αυτές ανήκουν στον ιδιωτικό τομέα, ισχύει η αξιοκρατία
Η πραγματικότητα είναι ότι ακόμα και εκεί οι προσλήψεις γίνονται σχεδόν αποκλειστικά μέσω
γνωστού. Σημειωτέον ότι προσόντα, σπουδές, μεταπτυχιακά και διδακτορικά δεν λαμβάνονται
καθόλου υπ’ όψιν, καθώς κατισχύουν αυτών οι γνωριμίες. Γενικά συναντώνται και στον χώρο
αυτό, όπως και στο δημόσιο, τα ρουσφέτια, οι γνωριμίες, οι αυθαιρεσίες, τα πισώπλατα
μαχαιρώματα, η οικογενειοκρατία, οι εύνοιες και οι αδικίες ακόμη και τα λαδώματα και οι μίζες,
σε όλες τις πτυχές τις λειτουργίας των εταιρειών, από τις προσλήψεις, τους μισθούς, την
κατανομή του εργασιακού φόρτου, την ανέλιξη, τις απολύσεις, την επιλογή προμηθευτών και
υπεργολαβικών συνεργείων, την ανάληψη έργων κ.α
Προσδοκία Νο5
Η εργασία του Μηχανικού, που εξ ορισμού είναι επιτελική-συντονιστική απαιτεί λίγες ώρες
απασχόλησης ημερησίως και αμείβεται πλούσια.
Παρόλο τον επιτελικό-συντονιστικό του ρόλο ο νέος μηχανικός στις Τεχνικές Εταιρείες
εργάζεται πάρα πολλές ώρες την ημέρα (από 10 - 12 ώρες, συμπεριλαμβανομένων των Σ/Κ) και
δεν αμείβεται αντιστοίχως. Συνήθως πληρώνεται για αρχή περί τα 1000-1300€ μεικτά,
ανεξαρτήτως υπερωριών και ημερών απασχόλησης. Από αυτά τα χρήματα αφαιρέστε την
παρακράτηση φόρου εισοδήματος 20% και την ασφάλιση στο ΤΣΜΕ6Ε (3000€ το χρόνο) , την
οποία πληρώνει μόνος του ο μηχανικός, για να βγάλετε το ακριβές μηνιάτικο. Γενικά, και μην
σας παραξενέψει αυτό, ακόμη και οι ανειδίκευτοι εργάτες πληρώνονται σήμερα αρκετά
περισσότερο από έναν μηχανικό για να μη μιλήσουμε για τους τεχνίτες, χειριστές μηχανημάτων
και τους εργοδηγούς. Στην πραγματικότητα, ο μηχανικός δεν είναι πια ένα υψηλά αμειβόμενο
εταιρικό στέλεχος, αλλά ένας χαμηλόβαθμος υπάλληλος μεγάλων δυνατοτήτων και πολλών
ευθυνών.
Προσδοκία Νο6
Αργά ή γρήγορα, θα υπάρξει στα πλαίσια της εταιρείας δυνατότητα επαγγελματικής και
μισθολογικής ανέλιξης
Στις Τεχνικές εταιρείες, ακόμη και σήμερα παρατηρείται συχνά το φαινόμενο τα υψηλόβαθμα και
υψηλόμισθα στελέχη να είναι περισσότερα από τα χαμηλόβαθμα, τα οποία είναι και αυτά που
βγάζουν ουσιαστικά τη δουλειά. Αν στο γεγονός αυτό, δηλαδή την πληθώρα στελεχών,
προσθέσεις τα όσα αναφέρθηκαν στην παράγραφο Νο3 περί αξιοκρατίας καθώς και τον
αυξημένο ανταγωνισμό μεταξύ των χιλιάδων πλέον νέων μηχανικών, καθίσταται σαφές ότι είναι
πολύ δύσκολο σήμερα για έναν εργαζόμενο μηχανικό να μεταπηδήσει από το καθεστώς του
υπαλλήλου σε αυτό του στελέχους. Παρ’ όλα αυτά δεν είναι αδύνατο.
Προσδοκία Νο7
Ο μηχανικός επισκέπτεται περιστασιακά το εργοτάξιο, δίνει εντολές αφ΄ υψηλού, διευθύνει τις
εργασίες απ’ το τηλέφωνο και τον υπολογιστή και αναλώνεται τον περισσότερο χρόνο στο να
κλείνει συμφωνίες βαρύνουσας σημασίας
Τα παραπάνω δυστυχώς είναι ουτοπία. Καμία δουλειά δεν γίνεται χωρίς συνεχές κυνήγημα,
επίβλεψη και προσωπική προσπάθεια επί τόπου στο έργο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η δουλειά
γραφείου δεν είναι απαραίτητη. Η εργασία σε τεχνική εταιρεία περιλαμβάνει κατ’ αρχάς πολλή
λάσπη, σκόνη, κράνος και εργατικά υποδήματα, καβγάδες με τους μαστόρους και γερό στομάχι.
Όσο για τις υπογραφές συμφωνιών σε βαρύτιμα γραφεία, με ακριβά κουστούμια και σαμπάνια,
αφήστε τις για άλλους.
Προσδοκία Νο8
Το επάγγελμα του μηχανικού είναι προνομιακό
Ο Πολιτικός μηχανικός έργου είναι ένα δύσκολο επάγγελμα. Περιλαμβάνει πολλή υπερωριακή
εργασία, δεν έχει ωράριο, ελεύθερα σαββατοκύριακα, προγραμματισμό αδειών και απαιτεί
συνεχή παρουσία, η οποία δεν αφήνει και πολύ διαθέσιμο προσωπικό χρόνο στον επαγγελματία.
Επιπρόσθετα, ο μηχανικός είναι ουσιαστικά αυτασφάλιστος και οφείλει να πληρώνει τακτικά, από
την τσέπη του, τις υψηλές ασφαλιστικές εισφορές του, είτε εργάζεται είτε όχι. Οι ασφαλιστικές
παροχές του ταμείου, από την άλλη είναι πενιχρές, δεν προβλέπονται επιδόματα ανεργίας, ενώ
οι μηχανικοί είναι και από τις λίγες κατηγορίες επαγγελματιών που δεν επιτρέπεται να ενταχθούν
στα προγράμματα και τις επιδοτήσεις του ΟΑΕ6. Επίσης, ούτε λόγος για εργασιακή ασφάλεια,
άδειες τοκετού, ασθενείας και μονιμότητα. Σε απολύουν ανά πάσα στιγμή, συνηθέστερα όμως
με το τέλος του εκάστοτε έργου και χωρίς αποζημίωση. Τέλος να σημειώσουμε ότι ο Πολιτικός
μηχανικός, ακόμη και ο υπάλληλος, φέρει στους ώμους του και πάρα πολλές νομικές ευθύνες.
6ιαχειρίζεται πόρους, εργασίες και περιουσίες αξίας εκατομμυρίων ευρώ και φέρει την απόλυτη
ευθύνη για τυχόν ζημιές και βλάβες που θα συμβούν. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι φέρει την
ευθύνη για τη ζωή και την ακεραιότητα ανθρώπων, εκείνων που εργάζονται στο εργοτάξιο και
γύρω από αυτό και όπως ξέρετε τα ατυχήματα δεν είναι δύσκολο να συμβούν. Το αντίθετο
μάλιστα. Μπορείς δηλαδή να βρεθείς ανά πάσα στιγμή στο αυτόφωρο ή με μερικά δικαστήρια
και χρόνια φυλακής στην πλάτη σου χωρίς να το περιμένεις.
Προσδοκία Νο9
Το επάγγελμα του μηχανικού είναι συναρπαστικό και διδακτικό
Εφ’ όσον κάποιος είναι δραστήριος και ευνοηθεί λίγο από τις συγκυρίες, είναι σίγουρο ότι το
επάγγελμα του Πολιτικού μηχανικού δεν θα τον αφήσει να βαρεθεί. Περιλαμβάνει τεράστια
ποικιλία εργασιών η φύση των οποίων διαφέρει από έργο σε έργο, συναλλαγές με πληθώρα
υπηρεσιών και τριβή με άπειρους ανθρώπους, όλων των κοινωνικών τάξεων και μορφωτικών
επιπέδων. Με τον τρόπο αυτό ο Μηχανικός αποκτά σε σύντομο διάστημα γνώσεις και εμπειρία
σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, (τεχνικά, νομικά, οικονομικά-λογιστικά, διαδικαστικά,
εργαστηριακών και ποιοτικών ελέγχων, εταιρικής οργάνωσης και διοίκησης, ασφάλειας
εργασιών, ανθρωπίνων σχέσεων κ.α.), αντίστοιχη της οποίας σε πολύ λίγα επαγγέλματα μπορεί
να συλλέξει κανείς.
Συμπέρασμα: Μην περιμένετε να πλουτίσετε γρήγορα και εύκολα. Σας περιμένει αρκετή δουλειά
και μπόλικες δυσκολίες. Κάντε κουράγιο και θυμηθείτε ότι κανένας δεν χάθηκε. Όλοι τελικά
βρίσκουν το δρόμο και την πορεία τους.
http://dance.ntua.gr/xorografia/xoro12.pdf