από Dottore » Σάβ, 27 Φεβ 2016 2:57 pm
Καταρχάς, επιτρέψτε μου να γενικεύσω λίγο τη συζήτηση, πέραν από το προφανές ζήτημα της ρήτρας στον αριθμό των μαθημάτων. Θέλω να βοηθήσω στο να γίνει κατανοητή η τρέχουσα κατάσταση στη σχολή για να δούμε και τι κατά τη γνώμη μου έχει οδηγήσει στην παρούσα αντιπαράθεση φοιτητών-καθηγητών. Το βασικό ζητούμενο αυτή τη στιγμή είναι η έλλειψη πόρων. Δεν αναφέρομαι στο χαρτί και το τόνερ (αν και ακόμα και αυτά δεν είναι ακριβώς άφθονα) αλλά στο ανθρώπινο δυναμικό. Πριν περίπου 10 χρόνια είχαμε 70+ μέλη ΔΕΠ, συνεπικουρούμενα από άφθονο βοηθητικό προσωπικό (ΕΤΕΠ, ΕΕΔΙΠ κλπ) για να διδάξουν και να εξετάσουν. Αυτή τη στιγμή, έχουμε πέσει στους 40+ και τα επόμενα 5-7 χρόνια αναμένεται να έχουν συνταξιοδοτηθεί υποχρεωτικά (λόγω ορίου ηλικίας) περίπου το 30% αυτών. Οι περισσότεροι βοηθοί έχουν ήδη συνταξιοδοτηθεί και μαζί τους έχει εξαλειφθεί και ένας πολλαπλάσιος αριθμός διδακτορικών φοιτητών που επέβλεπαν τα μέλη ΔΕΠ. Με τη δεδομένη οικονομική κατάσταση αμφιβάλλω αν θα προσληφθούν πάνω από 1-2 νέα μέλη ΔΕΠ στα επόμενα 3 χρόνια. Με άλλα λόγια, τα μεγέθη της σχολής που συνάντησαν οι περισσότεροι φοιτητές όταν μπήκαν, τώρα απλά δεν ισχύουν. Ήδη οι διδακτορικοί φοιτητές παραπονιούνται γιατί έχουν πολλαπλασιαστεί οι επιτηρήσεις που πρέπει να κάνουν και σε πολλές περιπτώσεις απλά δεν έρχονται στην εξέταση. Γνωρίζω δε πολλούς καθηγητές που διδάσκουν πολύ πέραν του προβλεπόμενου από το νόμο διδακτικού τους φόρτου. Ομοίως, ο εξεταστικός φόρτος δεν είναι αστείος. Δείτε τα θέματα που μπαίνουν σε ένα τεχνολογικό μάθημα υψηλού εξαμήνου. Εύκολα ξοδεύονται σε κάθε μάθημα μία με δύο μέρες για να ετοιμαστούν και να επιλυθούν τα θέματα ενώ η ίδια η διόρθωση 150-250 γραπτών άνετα τρώει 3-5 ημέρες ασταμάτητης εργασίας (5-6 λεπτά το γραπτό, 10 γραπτά στην ώρα, 15-25 ώρες καθαρής εργασίας). Σκεφτείτε ότι αρχικά αυτό γινόταν δύο φορές το χρόνο για κάθε μάθημα (κανονική + επαναληπτική). Με τις νέες, πρακτικά μόνιμες, νομοθετικές ρυθμίσεις έχουμε πάει στις τρεις (κανονική + 2 επαναληπτικές). Αυτόν δε το φόρτο τον έχουν πάρει πάνω τους λιγότεροι από τους μισούς ΔΕΠ/ΕΤΕΠ/ΕΕΔΙΠ/διδακτορικοί από ό,τι είχαμε πριν μερικά χρόνια. Αυτό σε μεγάλο ποσοστό είναι το πρόβλημα των καθηγητών. Μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε με θεωρητικές γενικεύσεις του τύπου "μα αυτή είναι η δουλειά τους, γι' αυτό πληρώνονται" αλλά στην πραγματικότητα αυτό είναι ένα μέρος μόνο της δουλειάς τους. Το πόσο καλά πληρώνονται για αυτή είναι θέμα για άλλη συζήτηση, αλλά πιστέψτε με δεν είναι τυχαίο ότι πολλά μέλη ΔΕΠ έχουν φύγει στο εξωτερικό: Πάτρα και Θεσ/νίκη έχουν ξεκληριστεί, το ΕΜΠ ακόμα κρατάει.
Ας δούμε και το πρόβλημα των φοιτητών, όπως τουλάχιστον το καταλαβαίνω εγώ. Διαβάζοντας τις ανησυχίες που καταγράφονται, η εντύπωση που μου δημιουργείται είναι ότι το κυριότερο θέμα είναι ο περιορισμός των επιλογών του φοιτητή κατά τις τρεις εξεταστικές περιόδους. Γιατί να μη μπορεί να αποφασίσει αν θα δώσει το μάθημα ή όχι την προηγούμενη ημέρα της εξέτασης και να πρέπει να το προαποφασίσει κατά την ώρα της εγγραφής στην αρχή του εξαμήνου; Δε θα διαφωνήσω, είναι σημαντικός περιορισμός της ελευθερίας επιλογής. Για αρχή, δε θέλω να μπω στη συζήτηση του κατά πόσο είναι λογικός, θεμιτός, ή όχι. Προς το παρόν θα σταθώ μόνο στο αν είναι δίκαιος. Εδώ, το βασικό επιχείρημα που θεωρώ ότι ευσταθεί είναι ότι για φοιτητές που ήδη είναι πέραν του πρώτου έτους και χρωστάνε όγκο μαθημάτων, είναι μια αλλαγή που ανατρέπει τις συνθήκες με τις οποίες σχεδίασαν (ή δεν σχεδίασαν, όπως το πάρει κανείς) τις σπουδές τους. Θεωρώ δηλαδή ότι είναι εύλογο κάποιος ο οποίος έχει μπει στη σχολή με τους Χ κανόνες να μην θέλει να τους δει να αλλάζουν σε Υ αφνιδίως. Από την άλλη πλευρά, με το ίδιο σκεπτικό, ούτε η επιπλέον ελευθερία που τους έδωσαν τα νέα νομοθετήματα για πολλαπλή εξεταστική είναι κάτι που επιβάλλεται να διατηρηθεί στο ίδιο μέτρο. Κάθε φορά που ανακοινώνονταν αυτά τα μέτρα ήταν για περιορισμένο χρόνο, δηλαδή για μία μόνο εξεταστική ή (κατ' εξαίρεση φέτος) για δύο, άρα σίγουρα δεν προγραμμάτισαν (αν προγραμμάτισαν) τις σπουδές τους με αυτό το δεδομένο.
Τώρα, επί του πρακτέου: Πρέπει να βρεθεί ένας λογικός συμβιβασμός. Από τη μία πλευρά, να ελαφρύνουμε τουλάχιστον τον εξεταστικό φόρτο των διδασκόντων (για το διδακτικό φόρτο κάποια στιγμή θα έρθει ξανά η συζήτηση για την αλλαγή του προγράμματος σπουδών) και από την άλλη να έχουν μια αξιοπρεπή άνεση οι φοιτητές στην επιλογή των μαθημάτων που θα εξεταστούν. Πολύ φοβάμαι ότι αν πάμε με μαξιμαλιστικές τακτικές του τύπου "κανένας περιορισμός", τότε δε θα αποφευχθεί η ανώφελη αντιπαράθεση. Ίσως το προτεινόμενο από τους καθηγητές πλαίσιο να είναι επαρκές, δεδομένου ότι με μια απλή αίτηση θα μπορεί κάποιος να πάρει όσα μαθήματα θέλει (οκ, με κάποια λογική υποθέτω). Ίσως μια καλύτερη βάση για τους υφιστάμενους φοιτητές είναι η ιδέα του να παραμείνουμε στο βασικό κείμενο του προγράμματος σπουδών με το οποίο γράφτηκαν στη σχολή: Δικαιούνται απεριόριστες επιλογές από τα μαθήματα που θα εξετάζονταν κανονικά στην τρέχουσα εξεταστική περίοδο (άνευ νομοθετημάτων), αλλά για επιπλέον μαθήματα (επαναληπτικά από άλλη περίοδο) να μπορούν να δηλώσουν τουλάχιστον, π.χ., 2 εβδομάδες πριν την εξεταστική μόνο μέχρι Χ-12>0, όπου Χ τα μαθήματα που δήλωσαν για την κανονική περίοδο. Μια άλλη εκδοχή είναι να δηλώνουν μέχρι 12 μαθήματα συνολικά (όπως προτείνουν οι καθηγητές) αλλά το Σεπτέμβρη να μπορούν να δηλώσουν/δώσουν τα πάντα. Εν τέλει, είναι δυνατό να βρεθεί μια χρυσή τομή η οποία θα λύσει ικανοποιητικά και τα δύο προβλήματα. Πιθανολογώ δε ότι, αν θέλουμε να είμαστε και λίγο τολμηροί, ένα ελαφρώς πιο αυστηρό πλαίσιο επιλογής και εξέτασης μαθημάτων μπορεί να βοηθήσει τους φοιτητές που έχουν χαθεί στο χάος των 60+ μαθημάτων, βάζοντάς τους να προγραμματίσουν τις σπουδές τους από την αρχή του κάθε χρόνου. Ίσως όμως αυτό να είναι κάτι που θα πρέπει να συζητηθεί μόνο για τους πρωτοετείς πλέον.
Ενημερώση κάθε 15 δευτερόλεπτα
